Φροντίδα εαυτού (self-care)

Το Παρασκευο-Σαββατοκύριακο 15-17 Μαρτίου, διοργανώσαμε με το "γίγνεσθαι" την Ελληνική Εταιρεία Υπαρξιακής Ψυχολογίας ένα βιωματικό τριήμερο στη Βυτίνα. Δουλέψαμε το θέμα της επιμέλειας και της φροντίδας του εαυτού. Η αυτό-φροντίδα είναι πολύ σημαντική καθώς η έλλειψή της συνδέεται με εργασιακή εξουθένωση ή με εξουθένωση σχετική με την ενσυναίσθηση προς τους άλλους και τελικά απομάκρυνση των σχέσεων.

Πόσο έχουμε μάθει όμως να φροντίζουμε τον εαυτό μας και να επιμελούμαστε τις ανάγκες μας; Στην κοινωνία του σήμερα φαίνεται να υπάρχει ένα μπέρδεμα ανάμεσα στο τι σημαίνει φροντίζω για μένα και τον εγωισμό. Κι όμως, αν δεν φροντίσουμε πρώτα εμάς, συνήθως δεν μένει ενέργεια να φροντίσουμε ούτε και τους αγαπημένους μας...

Ενώ είναι αυτονόητο ότι ο άνθρωπος μεριμνά για τον εαυτό του, όπως (περίπου) έλεγε ο Χάιντεγκερ, τελικά φαίνεται πως πολλές φορές ξεχνάμε να μας φροντίσουμε στους γρήγορους ρυθμούς που ζούμε. Ξεχνάμε και τι σημαίνει η φροντίδα, αλλά και τι ανάγκες έχουμε. Ακόμα και τα απλά, καθημερινά πράγματα, όπως ένα ζεστό μπάνιο ή μια κούπα τσάι μπορεί να είναι φροντιστικά. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι μεγάλο. Ακόμα και μια αγκαλιά. Γύρισα λοιπόν από το ΠΣΚ με μεγαλύτερη συνειδητότητα για το τι σημαίνει να μεριμνά κανείς για το ευ ζην του, αλλά και γεμάτη από τη σύνδεση και τις γνώσεις που μας μετέδωσαν οι σπουδαστές μας! Είναι γνωστό άλλωστε ότι "εκείνος που διδάσκει, μαθαίνει" όπως λέει και η λαϊκή ρήση. Είναι δύσκολο να περιγραφεί με λόγια αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο στα τριήμερα εκτός Αθηνών. Σαν την ψυχοθεραπεία! Αν δεν τη ζήσεις, ό,τι και να λες, το νόημα δεν μεταφέρεται…

Η έννοια της αυτό-φροντίδας (self-care) σχετίζεται πολύ με το να ξέρεις ποιος είσαι και ποια είναι τα όριά σου. Όρια σημαίνει απλώς τι είναι οκ για μένα και τι όχι, όπως έχει πει πολλές φορές η γνωστή ψυχολόγος Brene Brown. Συχνά ξεπερνάμε τα όριά μας για να κάνουμε κάτι για μας ή κάποιον άλλο, αλλά αυτό μπορεί να μας «γυρίσει πίσω» είστε με αυξημένα νεύρα, είτε με κούραση και κάπου εκεί συνειδητοποιούμε ότι πιθανώς κάποιο όριό μας δεν το αφουγκραστήκαμε όσο είχαμε ανάγκη. Ότι κάπου το όριο παραβιάστηκε.

Ένα ακόμα παράδειγμα της φροντίδας του εαυτού είναι η ξεκούραση. Το να κοιμόμαστε καλά, να τρώμε καλά και να μην παραμελούμε συστηματικά τις ανάγκες μας.

Στην πολύβουη καθημερινότητά μας είναι αναγκαίο να βρίσκουμε τρόπους να αποφορτιζόμαστε και να επαναφορτιζόμαστε. Όπως έχει πει πολύ ωραία και η συγγραφέας Anne Lamott: “Almost everything will work again if you unplug it for a few minutes, including you.” (Σχεδόν όλα θα ξαναδουλέψουν αν τα βγάλεις για λίγο από την πρίζα, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού σου).

Δήμητρα Αθανασάκου